(Cadn.com.vn) - Những lộn xộn về sử dụng đất đai, hạ tầng hay vấn đề nợ tiền thuê đất, tranh chấp liên quan tới tiền thuê đất của DN trong các khu công nghiệp (KCN) thời gian qua đang được Đà Nẵng mạnh tay xử lý.

Thừa và thiếu

* Ông Thái Bá Cảnh cho biết, thực hiện Năm Doanh nghiệp, BQL đã bố trí cho 9 DN nhỏ và vừa thuê lại đất trong các KCN với diện tích 4,25ha để triển khai dự án. Với các DN đăng ký vào KCN nhưng quy mô sử dụng đất nhỏ, BQL đã chỉ đạo Cty CP Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng bố trí khu đất khoảng 5-10ha để xây dựng nhà xưởng.

Hàng trăm DN nhỏ và vừa của Đà Nẵng đang khát khao mỏi mòn được thuê đất của TP trong một KCN tập trung để đầu tư sản xuất. Các DN này đã nhiều lần kiến nghị TP quan tâm song đến nay mong muốn ấy vẫn chưa thành hiện thực.

Trong khi đó, không ít DN đã được TP bố trí đất trong các KCN lại không sử dụng hết, hoặc để hoang hoặc đem cho thuê lại. Trước thực trạng “kẻ ăn không hết, người lần không ra”, TP đã tập trung rà soát lại diện tích đất toàn bộ các KCN để kịp thời chấn chỉnh những bất hợp lý, tránh lãng phí.

Ông Thái Bá Cảnh - Trưởng BQL các KCN và Chế xuất Đà Nẵng cho biết, qua rà soát đã phát hiện Cty Quản lý và Khai thác Hầm đường bộ Hải Vân dù được bố trí đất nhưng không sử dụng hết, thay vì trả lại cho TP thì Cty này lại cho các DN khác thuê lại. Cụ thể, Cty này đã cho 2 DN khác thuê lại là Cty Duy Thịnh (7.000m2) và Cty Thành Lộc (3.000m2).

Mặc dù việc cho thuê lại với đơn giá 12.600 đồng/m2/năm, bằng đơn giá Nhà nước quy định, song lại có cộng với các chi phí khác lên tới 3.600 đồng/m2/năm. Ngoài ra, Cty Quản lý và Khai thác Hầm đường bộ Hải Vân còn thu chi phí bảo vệ và giao dịch của 2 Cty nói trên tổng cộng 8 triệu đồng/tháng. Trước thực trạng đó, TP Đà Nẵng đã quyết định thu hồi lại của Cty Quản lý và Khai thác hầm đường bộ Hải Vân 12 ngàn m2 đất trống để bố trí cho 3 DN khác.

Bên cạnh việc cho thuê lại đất, 9 DN khác trong các KCN còn cho thuê lại nhà xưởng với tổng diện tích 30,8 ngàn m2, đơn giá từ 20 ngàn đến 33 ngàn đồng/m2/1 tháng. Cụ thể như Cty Foodinco miền Trung, Cty Khải Phát, Cty Điện máy và Kỹ thuật công nghệ, Cty Thiết bị bưu điện...

Việc cho thuê lại nhà xưởng được các DN giải thích vì tình hình kinh tế khó khăn, thị trường tiêu thụ hàng hóa của DN bị giảm sút, dẫn đến thu hẹp sản xuất, nhà xưởng dư thừa. TP bố trí đất cho DN xây dựng nhà xưởng để sản xuất chứ không phải để cho thuê lại, tuy nhiên xử lý thực trạng này cũng rất khó, nhất là trong bối cảnh nhiều DN khó khăn như hiện nay.

Không ít DN trong các KCN sử dụng không hết diện tích đất được TP bố trí để trống khá lãng phí. (Trong ảnh: Một DN ở KCN Hòa Khánh)

Khó xử lý nợ đất

Từ năm 2000 đến nay Đà Nẵng thu được từ các KCN khoảng 383 tỷ đồng (6 tháng đầu năm nay thu hơn 31 tỷ đồng), trong khi số nợ của các DN từ các KCN cần phải thu còn gần 50 tỷ đồng. Các KCN chiếm khá nhiều diện tích, chưa nói đến những áp lực về xã hội, môi trường... song đóng góp cho nguồn thu của TP chừng đó là khiêm tốn.

Việc cấp bách cần rà soát, chấn chỉnh lại hoạt động của các KCN để nó hoạt động hiệu quả theo hướng tăng nguồn thu cho ngân sách, đồng thời giảm bớt các gánh nặng về môi trường, lãng phí đất, áp lực dân cư...

Theo BQL các KCN và Chế xuất Đà Nẵng, trong số gần 50 tỷ đồng nợ đọng, thì tiền thuê lại đất là 34,4 tỷ đồng, tiền sử dụng hạ tầng là 14,8 tỷ đồng. Nguyên nhân các DN còn nợ đọng vì gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh, sản xuất cầm chừng, tạm ngừng sản xuất (nợ gần 18 tỷ đồng); các DN ngừng sản xuất đang thực hiện tái cơ cấu như Vinashin, ITC – Phong Phú... nợ 24,4 tỷ đồng.

Ngoài ra còn những lộn xộn trong việc thuê đất của các DN với chủ đầu tư hạ tầng dự án KCN. Đơn cử như mâu thuẫn về giá thuê đất giữa Cty CP đầu tư KCN Hòa Cầm với 11 DN trong KCN Hòa Cầm. 11 DN này đã thuê đất của TP diện tích 19,6ha với giá chỉ 4.200 đồng/m2/năm, thời hạn kéo dài tới 40 năm.

Tuy nhiên mới được khoảng 5 năm, khi KCN Hòa Cầm được Cty CP Đầu tư KCN Hòa Cầm đầu tư, tiếp quản, quy định mức giá mới lên tới 24.150 đồng/m2/năm. Cho rằng mức giá này không phù hợp với bối cảnh thực tế của 11 DN này nên họ không thực hiện do đó phát sinh kiện tụng giữa 2 bên.

Để chấn chỉnh những lùm xùm này, UBND TP Đà Nẵng đã thống nhất với các bên để giải quyết theo hướng áp dụng mức giá thuê đất 12.600 đồng/m2/năm bằng với giá của TP áp dụng cho KCN Hòa Khánh và được các bên chấp thuận.

Hải Quỳnh